fbpx
You are here: Vietnam Trail Series » Hỏi – Đáp với Jasmin Paris – Nhà vô địch phá vỡ kỷ lục thế giới

Hỏi – Đáp với Jasmin Paris – Nhà vô địch phá vỡ kỷ lục thế giới

Jasmin Paris từng là nhà vô địch giải chạy địa hình quốc gia (fell running), nhà vô địch Skyrunner World Series và là người giữ kỷ lục cho cả ba vòng The Big Rounds của Anh. Danh tiếng của cô ngày càng tăng sau khi giành được chiến thắng cuộc đua Spine 268 dặm (431km) nổi tiếng, đánh bại người đàn ông chạy nhanh nhất 15 giờ đồng hồ.

Ảnh: Killian Jornet

Bạn đến với chạy địa hình (fell/trail running) sau khi tốt nghiệp đại học. Điều gì đầu tiên đã thu hút bạn đến với bộ môn thể thao này?

Bố mẹ tôi đã dẫn tôi đi bộ đường dài từ rất sớm, và nhờ vậy đồi núi đã trở thành một phần quan trọng trong cuộc đời tôi, ngay cả trước khi tôi bắt đầu chạy bộ. Khi tốt nghiệp nghề bác sĩ thú y, tôi làm việc cho một cơ sở thú y nhỏ ở quận Peak. Một đồng nghiệp đã gợi ý tôi thử tham gia một cuộc đua địa phương (địa hình, thường là đồi núi) và tôi thực sự thích thú với nó, mặc dù tôi đã ngã trong bùn phần lớn thời gian vì đôi giày không phù hợp của mình!

Sau đó, tôi tham gia một câu lạc bộ chạy địa phương và rất nhanh chóng nhận ra rằng mình yêu thích tình bằng hữu trong bộ môn thể thao này cũng như thử thách leo núi và sự phấn khích của việc đổ dốc nhanh. Fell running đã mở ra những cánh cửa mới cho tôi, đó là cách để lên núi hàng ngày bất chấp sự bận rộn của công việc và cuộc sống, và điều đó đã khiến tôi rất hạnh phúc.

 

Khi lần đầu tiên chuyển đổi từ các cuộc đua tương đối ngắn sang các cuộc đua đường trường (ultra), bạn đã điều chỉnh việc tập luyện của mình như thế nào?

Tôi đã không thực sự tập luyện bài bản cho đến năm 2019, khi tôi chuẩn bị cho cuộc đua Montane Spine (đó là khi tôi bắt đầu làm việc với Damian Hall).

Trước đó, tôi không có huấn luyện viên, và hầu như tất cả các cuộc tập luyện của tôi là những gì bây giờ tôi gọi là ‘chạy nhẹ” (easy runs).

Tôi nghĩ rằng tôi đã tăng khối lượng luyện tập của mình khi chuyển sang các cuộc đua ultra, nhưng chỉ trong vài năm gần đây, tôi mới tập luyện theo kế hoạch.

Phần lớn các cuộc chạy của tôi vẫn là chạy nhẹ (80%), nhưng tôi cũng thực hiện một số bài tập tốc độ tập trung và các bài chạy đồi, cũng như các bài tập tăng cường thể lực. Tôi hiện đang chạy khoảng 70 dặm (113km) mỗi tuần trong thời gian tập luyện (Tôi có một ngày nghỉ ngơi sau 7 ngày tập luyện).

Tôi cũng là người rất tin tưởng rằng các chuyến đi bộ đường núi (mang theo túi và tập luyện ở địa hình cao để đạt được lợi ích tối đa) là một cách luyện tập hiệu quả cho các cuộc đua trên núi đường dài, với ít nguy cơ chấn thương và tăng cường thể lực hơn cho đôi chân.

Ảnh: James MacKeddie / inov-8

 

Trong các cuộc đua ultra đầu tiên, bạn có mắc phải sai lầm nào không (chiến lược, lập kế hoạch, dinh dưỡng)? Bạn đã điều chỉnh thông qua kinh nghiệm chưa?

Đúng vậy, tôi chắc chắn đã mắc rất nhiều sai lầm, và tôi vẫn còn rất nhiều sai lầm nữa! Tôi nghĩ có lẽ một trong những vấn đề lớn nhất của bản thân là quá hăng hái – tôi đã tăng cự ly chạy và đã chạy quá nhanh trong năm đầu tiên, và kết quả là tôi liên tục bị chấn thương.

Về mặt tích cực thì tôi luôn ăn uống khá tốt và tôi vẫn tin rằng các cuộc đua ultra giống như một chuyến dã ngoại không ngừng nghỉ, miễn là bạn có thể tiếp tục ăn uống và chăm sóc bản thân – giữ ấm và cung cấp đủ nước cho cơ thể, bạn có thể tiếp tục di chuyển.

 

Bạn đã giành chiến thắng trong cuộc đua Montane Spine Race 2019 dài 268 dặm (431km), lập kỷ lục tổng thể mới (của nam và nữ) với thời gian 83 giờ 12 phút. Một thành tựu lớn như vậy thường sẽ không thu hút được sự chú ý của giới truyền thông chính thống ở Anh, nhưng việc bạn vắt sữa tại các trạm tiếp sức đã thu hút sự quan tâm của báo chí. Đầu tiên, bạn có nghĩ rằng việc vắt sữa có ảnh hưởng đến thành tích của mình không?

Tôi không nghĩ rằng việc vắt sữa có ảnh hưởng lớn đến tổng thể. Tôi đã mất một chút thời gian ở trạm tiếp sức đầu tiên (có thể là 5-10 phút), nhưng tôi đã bắt kịp với các đối thủ của mình khá nhanh. Sau đó, nguồn sữa của tôi giảm xuống và việc vắt sữa mất ít thời gian hơn ở mỗi trạm tiếp sức tiếp theo.

Ảnh: Ryan Maxwell

 

Làm thế nào để bạn trở lại phong độ kỷ lục, chiến thắng cuộc đua sau lần mang thai đầu tiên đó? Bạn sẽ đưa ra lời khuyên nào cho những bà mẹ mới sinh đang hy vọng quay trở lại với đường đua?

Con gái tôi được gần 14 tháng tuổi khi tôi chạy Montane Spine, và sau đó tôi đã đua lại được 9 tháng, bao gồm chiến thắng loạt giải vô địch Anh. Cho đến tận giải chạy Spine, tôi mới cảm thấy phong độ trở lại hoàn toàn. Vì vậy, lời khuyên của tôi dành cho bất kỳ bà mẹ mới sinh quay trở lại đường chạy là đừng mong đợi quá nhiều và quá sớm.

Cần 9 tháng để hình thành một đứa trẻ, và việc làm mẹ sẽ rất vất vả, cơ thể chúng ta cần thời gian để phục hồi. Với sự kiên nhẫn và sự rèn luyện nhất quán, bạn hoàn toàn có thể trở lại mạnh mẽ hơn bao giờ hết.

 

Chúng tôi hiểu rằng bạn cũng đã tiếp tục tập luyện trong suốt thai kỳ đầu tiên cho đến gần ngày sinh nở và cũng đã làm những gì có thể để tiếp tục tập luyện trong lần mang thai thứ hai, mặc dù ít dễ dàng hơn. Quá trình tập luyện của bạn khi mang thai diễn ra như thế nào? Và bạn sẽ nói gì với những vận động viên đang mang thai, những người muốn tiếp tục, nhưng cảm thấy áp lực xã hội là không thể?

Lời khuyên y tế là tiếp tục tập thể dục ở mức độ vừa phải, nếu đó là bài tập mà bạn đã từng thực hiện và không có nguy cơ với bụng bầu (ví dụ như không có nguy cơ bị chấn thương do va đập). Vì vậy, cách tiếp cận của tôi là tiếp tục tập luyện nhưng phải ‘lắng nghe cơ thể mình’. Tôi đã ngừng thúc đẩy bản thân và tận hưởng việc chạy như một cách để giải trí. Khi mang thai con gái đầu tiên, tôi đã có thể chạy đến ngày con bé chào đời, nhưng với đứa con trai thứ hai, tôi đã phải vật lộn với cơn đau vùng chậu cũng như cơn co thắt Braxton Hicks (tập co thắt để sinh), vì vậy tôi phải thích nghi. Tôi có thể thực hiện các cuộc chạy ngắn lên dốc mà không thấy khó chịu, vì thế tôi đã tập bài tập đó cho đến khi thai nhi được 36 tuần, và sau đó tôi chuyển sang chỉ bơi lội và đi bộ để rèn luyện sức khỏe.

Ảnh: Jon Gay

 

Bạn nghĩ gì về thực tế rằng năm 2019 việc bạn vắt sữa được cho là mới lạ/đủ thú vị để đảm bảo sự chú ý của giới truyền thông mà thường không dành cho những người chiến thắng cuộc đua ultra? Và bạn hy vọng thành tích của mình và sự lan tỏa của nó có thể tác động đến nhận thức và sự thu hút của việc chạy bộ sau sinh như thế nào?

Tôi vui vì việc đưa tin về cuộc đua của mình đã khơi dậy những cuộc chuyện trò, thảo luận về việc mang thai, về những người phụ nữ trong thể thao, cũng như nâng cao nhận thức và phá bỏ những điều cấm kỵ về việc cho con bú nói chung. Tôi đã nhận được rất nhiều tin nhắn từ mọi người sau cuộc đua – đàn ông, phụ nữ và trẻ em – nói với tôi rằng tôi đã truyền cảm hứng cho họ để họ tự mình thực hiện những thử thách mới, đó là một điều tuyệt vời và đã truyền cảm hứng cho tôi.

 

Một điều khiến chiến thắng cuộc đua Spine của bạn trở nên đáng kinh ngạc là khi bạn xuất hiện trên tivi vào buổi sáng sau cuộc đua và được hỏi rằng bạn đã đánh bại người về nhì bao lâu, bạn nói “anh ấy vẫn đang chạy….”. Mọi thứ chắc hẳn đã đến với bạn cùng lúc trong 83 giờ đó, nhưng một khía cạnh chúng tôi biết đã giúp bạn rất nhiều là khả năng ngủ rất ít của bạn. Bạn có thể cho chúng tôi biết bạn đã ngủ trong bao lâu và làm thế nào bạn phát hiện ra mình có thể ngủ ít như vậy?

Tôi luôn kiểm soát khá tốt việc ngủ ít; đó là sự trợ giúp đắc lực cho tôi trong những tuần phải làm ca đêm trong thời gian đào tạo chuyên gia thú y của mình! Vào thời điểm tôi đua Spine, con gái tôi vẫn thức dậy nhiều lần trong đêm, vì vậy tôi đã quen với việc thiếu ngủ và tôi nghĩ điều đó đã giúp ích cho tôi. Trong cuộc đua, tôi đã ngủ tổng cộng khoảng 3 giờ…

Ảnh: Andy Jackson

 

Tại Vietnam Mountain Marathon năm nay, chúng ta sẽ có cuộc đua 100 dặm đầu tiên tại Việt Nam. Điều này có nghĩa là hầu hết những người chạy bộ sẽ tham gia cự ly này lần đầu tiên. Bạn có lời khuyên nào cho mọi người để chuẩn bị cho tình trạng thiếu ngủ mà họ sẽ phải đối mặt không?

Lời khuyên của tôi là các bạn chỉ cần cố gắng nghỉ ngơi đầy đủ để tham gia cuộc đua – điều đó có nghĩa là loại bỏ những căng thẳng trong công việc và ở nhà và giảm bớt việc tập luyện trong thời gian thích hợp khoảng vài tuần. Thường rất khó để thư giãn vào trước ngày đua, vì vậy không phải là ý ​​hay nếu chỉ dựa vào đêm đó để dành thời gian cho việc ngủ.

 

Trong tất cả các chiến thắng và thành tích bạn đạt được, điều nào có ý nghĩa nhất đối với bạn và tại sao?

Tôi có lẽ tự hào nhất về chiến thắng Spine, cũng như kỷ lục tôi lập được tại Ramsay Round năm 2016. Đó là thử thách chạy núi đường dài ở Scotland, và vào thời điểm đó tôi đã lập kỷ lục chung, cả hạng mục nam và nữ.

 

Cuối cùng, ai là người truyền cảm hứng chạy bộ cho bạn và tại sao?

Tôi luôn được truyền cảm hứng nhiều nhất từ ​​những vận động viên chạy cuối cùng, đặc biệt là trong các cuộc đua kéo dài nhiều ngày. Họ là những người ở ngoài lâu nhất (thường dài gấp đôi những người chạy phía trước!), luôn chạy đua với thời gian giới hạn (cut off time), ngủ ít nhất và là những người cuối cùng đến trạm tiếp tế đồ ăn. Tôi tự nhủ nếu họ có thể vượt qua nỗi đau và về đích thì tôi cũng có thể.